Φαρμακευτικές θεραπείες της άνοιας και της νόσου Αλτσχάιμερ
Η διάγνωση της άνοιας, συνήθως, μπαίνει συνήθως το χρονικό σημείο που το πάσχον άτομο εμφανίζει έκπτωση της καθημερινής λειτουργικότητας και αδυναμία να επιτελέσει συνηθισμένες μέχρι τότε δραστηριότητες. Ριζική θεραπεία της νόσου Αλτσχάιμερ και των άλλων μορφών άνοιας δεν υπάρχει, ενώ οι υπάρχουσες φαρμακευτικές θεραπείες ελέγχουν εν μέρει τα συμπτώματα, όμως η νευροεκφυλιστική διεργασία στον εγκέφαλο των ασθενών δεν ανακόπτεται και ύπουλα εξακολουθεί τη φυσική εξέλιξή της.
Η αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της νόσου Αλτσχάιμερ έχει μέχρι σήμερα επιτευχθεί με φαρμακολογικούς παράγοντες που αυξάνουν τη χολινεργική νευρομεταβίβαση, τους αναστολείς χολινεστερασών (Δονεπεζίλη, Ριβαστιγμίνη, Γκαλανταμίνη) και χρησιμοποιούνται ευρύτατα στην καθημερινή κλινική πράξη από ετών για τη θεραπεία της νόσου Αλτσχάιμερ αλλά και άλλων μορφών άνοιας. Οι αναστολείς χολινεστερασών αποτελούν συμπτωματικές θεραπείες με επίσημη ένδειξη την ήπια ως μέτρια νόσο Αλτσχάιμερ και επιτρέπουν στα άτομα με άνοια να παραμείνουν λειτουργικοί για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, να διατηρούν κοινωνικές δεξιότητες και να απολαμβάνουν καλή ποιότητα ζωής μαζί με την οικογένειά τους, ιδίως εάν χορηγηθούν από τα αρχικά στάδια. Επιπλέον χρησιμοποιείται ευρέως και η μεμαντίνη για τα προχωρημένα στάδια της άνοιας.
Τον τελευταίο χρόνο κυκλοφόρησε στην αγορά το διατροφικό παρασκεύασμα Souvenaid που περιέχει ω3 λιπαρά, χολίνη, ουριδίνη, αντιοξειδωτικά και βιταμίνες του συμπλέγματος B K και βοηθά αρκετά τη μνήμη ατόμων που βρίσκονται στο ήπιο στάδιο της άνοιας.
Επιπλέον από το 2012 κυκλοφορεί ένα δεύτερο συμπλήρωμα διατροφής με την ουσία ομοταυρίνη-ταμιπροσάτη που παράγεται από τα φύκη και δρα δεσμεύοντας το διαλυτό αμυλοειδές του εγκεφἀλου εμποδίζοντας έτσι την συσσώρευσή του στον εγκέφαλο των ασθενών με νόσο Alzheimer. Η δράση της ουσίας αυτής φαίνεται να είναι πιο αποτελεσματική στα άτομα με ήπια νοητική διαταραχή ή ήπιο στάδιο άνοιας που είναι ομοζυγωτικά στο αλληλόμορφο γονίδιο ε4 της απολιποπρωτείνης Ε (ApoE).
Σήμερα με τις προόδους της Μοριακής Βιολογίας και τις μελέτες ανάλυσης ολοκλήρου του γονιδιώματος ( GWAS), οι επιστήμονες έχουν ανακαλύψει καινούρια παθογενετικά και προδιαθεσικά γονίδια για τη νόσο Αλτσχάιμερ και επομένως έχουμε περισσότερα και ακριβέστερα δεδομένα για τα αίτια της , εφόσον εμπλέκονται νέοι μηχανισμοί όπως η φλεγμονή, το οξειδωτικό stress, η μεταφορά πρωτεϊνών εντός των νευρώνων και ο μεταβολισμός χοληστερόλης. Οι μηχανισμοί αυτοί αποτελούν στόχους για νέες φαρμακολογικές παρεμβάσεις για τη νόσο Αλτσχάιμερ και πάνω από 100 φάρμακα δοκιμάζονται κλινικά σε ανθρώπους αυτή τη στιγμή.
Οι φαρμακευτικές θεραπείες έχουν καλύτερα αποτελέσματα, όταν συνδυάζονται με μη φαρμακευτικές θεραπείες-προγράμματα νοητικής ενδυνάμωσης, καθώς η πλαστικότητα του εγκεφάλου διατηρείται μέχρι τα τελικά στάδια της άνοιας.